Laun í veikinda- og slysatilfellum, vinnuslys og atvinnusjúkdómar

8.1.       Starfsmenn skulu á hverju 12 mánaða tímabili halda launum í veikinda- og slysaforföllum sem hér greinir

8.1.1.            
Fyrstu sex mánuðina hjá sama atvinnurekanda, tveir dagar á fullum launum fyrir hvern unninn mánuð.

Eftir sex mánaða samfellt starf hjá sama atvinnurekanda, einn mánuður á fullum launum.

Eftir tveggja ára samfellt starf hjá sama atvinnurekanda, einn mánuður á fullum launum og einn á dagvinnulaunum.

Eftir þriggja ára samfellt starf hjá sama atvinnurekanda, einn mánuður á fullum launum og tveir á dagvinnulaunum.

Starfsmaður sem öðlast hefur þriggja mánaða veikindarétt eftir þriggja ára samfellt starf hjá sama atvinnurekanda og ræður sig innan 12 mánaða hjá öðrum atvinnurekanda heldur rétti til fullra launa í einn mánuð enda hafi starfslok hjá fyrri atvinnurekanda verið með eðlilegum hætti og rétturinn sann­reyndur. Betri rétt öðlast starfsmaður eftir tveggja ára sam­fellt starf hjá nýjum atvinnurekanda.

8.1.2.            
Sérákvæði sveina í byggingagreinum og skrúðgarðyrkju.

Fyrstu sex mánuðina í starfsgrein að afloknu sveinsprófi, tveir dagar á fullum launum fyrir hvern unninn mánuð.

Eftir sex mánaða samfellt starf í starfsgrein, einn mánuður á fullum launum.

Eftir eins árs samfellt starf í starfsgrein, einn mánuður á fullum launum og einn á dagvinnulaunum.

Eftir þriggja ára samfellt starf í starfsgrein, einn mánuður á fullum launum og tveir á dagvinnulaunum.

Aukinn réttur í ákvæðisvinnu

Eftir þriggja ára samfellt starf hjá sama atvinnurekanda eiga starfsmenn í ákvæðisvinnu einn mánuð á fullum launum, einn á fullum dagvinnulaunum og einn á dagvinnulaunum.

Áunnin réttindi

Áunnin réttindi starfsmanns, sem hættir störfum í starfs­greininni, skal haldast verði um endurráðningu að ræða í sömu starfsgrein innan eins árs. Á sama hátt skulu áunnin réttindi taka gildi á ný eftir eins mánaðar starf ef endur­ráðning verður eftir meira en eitt ár en innan þriggja ára. Hætti maður störfum í starfsgrein í meira en þrjú ár falla áunnin réttindi niður.

8.1.3.            
Heildarréttur á 12 mánaða tímabili

Réttur til launa vegna veikinda- og slysaforfalla skv. gr. 8.1.1. og 8.1.2. er heildarréttur á 12 mánaða tímabili án tillits til tegundar veikinda.

8.2.       Laun vegna vinnuslysa og atvinnu­sjúkdóma

Forfallist starfsmaður af völdum slyss við vinnuna eða slasast á beinni leið til eða frá vinnustað og eins ef starfsmaður veikist af atvinnusjúkdómi, skal hann halda dagvinnulaunum í þrjá mánuði umfram það sem um er getið í gr. 8.1.

Við vinnuslys kostar atvinnurekandi flutning hins slasaða til heimilis eða sjúkrahúss og endurgreiði honum eðlilegan útlagðan sjúkrakostnað, annan en þann, sem almannatryggingar greiða. Hinn slasaði skilar kvittunum fyrir útlögðum kostnaði til atvinnurekandans.

Réttur til launa vegna vinnuslysa- og atvinnusjúkdóma er sjálfstæður réttur og gengur ekki á veikindarétt launamanns. Samningsaðilar eru sammála um að með framangreindum breytingum á 8. kafla kjarasamnings sé ekki verið að þrengja rétt launþega frá því sem gilt hefur varðandi vinnuslys og atvinnusjúkdóma.


8.3.       Launahugtök

Full laun

Full laun miðast við þau laun sem starfsmaður hefði sannan­lega haft ef hann hefði ekki forfallast frá vinnu vegna sjúkdóms eða slyss (staðgengilslaun).

Full dagvinnulaun

Full dagvinnulaun starfsmanns í ákvæðisvinnu eru 75% af ákvæðisvinnulaunum í dagvinnu, m.v. meðaltal síðustu fjögurra mánaða, þó ekki lægra en tímakaup hans í dagvinnu.

Dagvinnulaun

Með dagvinnulaunum er hér átt við föst laun fyrir vinnu á dag­vinnutímabili, ásamt föstum aukagreiðslum öðrum en kostn­aðargreiðslum.

8.4.       Læknisvottorð

8.4.1.            
Nú vill starfsmaður leita réttar síns samkvæmt 8. kafla, og skal hann þá, ef atvinnurekandi óskar þess, afhenda honum vottorð læknis um veikindin eða slysið, er sýni að hann hafi verið óvinnufær vegna veikinda eða slyss.

8.4.2.            
Atvinnurekandi greiðir læknisvottorð og kostnað við öflun þess að því tilskildu að veikindi séu tilkynnt á fyrsta veikinda­degi.

Greiðslur í veikinda- og slysatilfellum skulu greiddar með sama hætti og á sama tíma og aðrar vinnulaunagreiðslur, enda hafi læknisvottorð borist í tæka tíð vegna launaút­reikninga.

8.5.       Veikindi barna og leyfi af óvið­ráðanlegum ástæðum

8.5.1.            
Foreldri skal, eftir fyrsta starfsmánuð, heimilt að verja samtals 7 vinnudögum á hverju 12 mánaða tímabili, til aðhlynningar sjúkum börnum sínum undir 13 ára aldri, enda verði annarri umönnun ekki við komið. Eftir eins árs starf hjá sama vinnu­veitanda er foreldrum með sama hætti heimilt að verja samtals 10 vinnudögum til aðhlynningar börnum sínum undir 13 ára aldri. Foreldri skal halda dagvinnulaunum sínum, svo og vakta­álagi þar sem það á við.

Með foreldri í 1. mgr. er einnig átt við fósturforeldri eða for­ráðamann, sem er framfærandi barns og komi þá í stað foreldris.

8.5.2.            
Starfsmaður á rétt á leyfi frá störfum þegar um óviðráðan­legar (force majeure) og brýnar fjölskylduástæður er að ræða vegna sjúkdóms eða slyss sem krefjast tafarlausrar nærveru starfsmanns.

Starfsmaður á ekki rétt á launum frá atvinnurekanda í framan­greindum tilfellum, samanber þó gr. 8.5.1.

8.6.       Slysatrygging launþega

Samningsaðilar eru sammála um að fara í endurskoðun á slysatryggingarákvæðum kjarasamnings með það að markmiði að auka tryggingavernd starfsmanna. Stefnt er að því að vinnu þeirri verði lokið fyrir lok árs 2004 og koma þá ný ákvæði í stað þeirra sem í kafla þessum greinir.

Upphæðir í kafla þessum miðast við 1. júlí 2004.

8.6.1.            
Skylt er atvinnurekanda að tryggja starfsmenn þá, sem samningur þessi tekur til, fyrir dauða, varanlegri örorku eða tímabundinni örorku af völdum slyss í starfi eða á eðlilegri leið til vinnustaðar og frá vinnustað til heimilis starfsmanns.

8.6.2.            
Ef starfsmaður hefur, vegna starfs síns, viðlegustað utan heimilis, kemur viðlegustaður í stað heimilis, en tryggingin tekur þá einnig til eðlilegra ferða milli heimilis og viðlegustaðar.

8.6.3.            
Dánarslysabætur verða frá 1. júlí 2004

1.  Ef hinn látni var ógift/ókvæntur og lætur ekki eftir sig barn og hefur ekki séð fyrir öldruðu foreldri (67 ára eða eldri) kr. 568.178.

2.  Ef hinn látni var ógift/ókvæntur en lætur eftir sig barn (börn) undir 17 ára aldri og/eða hefur sannanlega séð fyrir foreldri eða foreldrum (67 ára og eldri) kr. 2.593.558.

3.  Ef hinn látni var gift/kvæntur eru bætur til maka kr. 3.541.927.

4.  Ef hinn látni lætur eftir sig barn (kjörbarn, fósturbarn) innan 17 ára aldurs, fyrir hvert barn kr. 681.746.

Bætur greiðast einungis samkvæmt einum af töluliðum nr. 1, 2 eða 3. Til viðbótar með töluliðum 2 og 3 geta komið bætur samkvæmt tölulið 4.

8.6.4.            
Rétthafar dánarbóta eru:

1)  Lögerfingjar

2)  Viðkomandi aðilar að jöfnu

3)  Eftirlifandi maki

4)  Viðkomandi börn, en greiðist til eftirlifandi maka ef hann er annað foreldri, ella til skiptaráðanda og/eða fjárhaldsmanns.

Með maka í skilningi greinar 8.6. er eins átt við einstakling í staðfestri samvist eða í skráðri óvígðri sambúð.

8.6.5.            
Bætur vegna varanlegrar örorku

Bætur vegna varanlegrar örorku greiðast í hlutfalli við vátrygg­ingarfjárhæðina kr. 6.198.306 þó þannig að hvert örorkustig 26-50% verkar tvöfalt og hvert örorkustig frá 51-100% verkar fjórfalt. Bætur fyrir 100% örorku eru því kr. 17.045.344.

8.6.6.            
Bætur vegna tímabundinnar örorku

Dagpeningar kr. 14.085 á viku, greiðist fjórum vikum frá því slys átti sér stað og þar til hinn slasaði verður vinnufær eftir slysið, en þó ekki lengur en í 48 vikur. Við dagpeninga þessa bætast kr. 1.879 á viku fyrir hvert barn undir 17 ára aldri, sem er á framfæri hins slasaða.

8.6.7.            
Endurskoðun tryggingafjárhæða

8.6.7.1.         
Tryggingafjárhæðir endurskoðast tvisvar á ári, 1. janúar og 1. júlí og hækki þá sem nemur breytingum á vísi­tölu neyslu­verðs m.v. maí og nóvember ár hvert.

8.6.7.2.         
Fjárhæðir miðast við vísitölu neysluverðs í maí 2004.

8.6.8.            
Skilmálar og gildistími trygginga

Skilmálar séu almennir skilmálar, sem í gildi eru fyrir atvinnu­slysatryggingar launþega hjá Sambandi íslenskra trygginga­félaga, þegar þetta samkomulag er gert.

Hlutaðeigandi samtök atvinnurekenda lýsa því yfir að þau muni beita sér fyrir að félagsmenn þeirra tryggi alla starfs­menn sína og haldi tryggingunni í gildi.

Ákvæði þessi valda í engu skerðingu á áður umsömdum hagstæðari tryggingarétti launþega.

Tryggingin tekur gildi um leið og tryggingaskyldur starfsmaður hefur störf (kemur á launaskrá), en fellur úr gildi um leið og hann hættir störfum (fellur af launaskrá).

Slysatrygging launþega greiðir ekki bætur til starfsmanns þegar tjón hans fæst bætt úr lögboðinni ökutækjatryggingu, þ.e. hvort heldur er úr ábyrgðartryggingu eða slysatryggingu ökumanns og eiganda.

8.6.10.          
Réttur atvinnurekanda til tryggingafjárhæða

Verði atvinnurekandi skaðabótaskyldur gagnvart starfsmanni, sem slysatryggður er samkvæmt samningi þessum, skulu slysabætur og dagpeningar, sem greiddir kunna að vera til launþega samkvæmt ákvæðum samnings þessa, koma að fullu til frádráttar þeim skaðabótum, er atvinnurekanda kann að vera gert að greiða.

Dagpeningar eru greiddir til atvinnurekanda meðan kaup-greiðsla varir samkvæmt samningi.

8.7.       Fæðingarorlof og mæðraskoðun

Samkvæmt lögum um fæðingar- og foreldraorlof nr. 95/2000 skal fæðingarorlof reiknast til starfstíma við mat á starfstengdum réttindum, svo sem rétti til orlofstöku og lengingar orlofs samkvæmt kjarasamningum, starfsaldurshækkana, veikindaréttar og uppsagnarfrests. Sama gildir ef kona þarf að öryggisásæðum að leggja niður störf á meðgöngutíma, sbr. reglugerð um ráðstafanir til þess að auka öryggi og heilbrigði á vinnustöðum fyrir konur sem eru þungaðar, hafa nýlega alið barn eða hafa barn á brjósti.

Fæðingarorlof telst til unnins tíma við útreikning orlofsréttar, þ.e. réttar til frítöku en ekki orlofslauna.

Barnshafandi konur eiga rétt til nauðsynlegra fjarvista frá vinnu vegna mæðraskoðunar án frádráttar á föstum launum þurfi slík skoðun að fara fram í vinnutíma.